برای دیدن محتوای سایت روی دکمه دسته بندی کلیک بفرمایید
سنگها در اثر آب و هوا و عوامل مختلف به قطعات بسیار کوچک تبدیل میشوند بدن جانوران و گیاهان پس از مردن و پوسیدن با این قطعات ریز مخلوط می.شوند این مخلوط خاک نام دارد بطور کلی، خاک حاصل عمل هوازدگی خردشدن فیزیکی و شیمیایی سنگها میباشد به جز گیاهان تک سلولی ساکن آب و گلسنگها موجوداتی که از زندگی قارچ و جلبک با هم بوجود می‌آیند بقیه ی گیاهان به خاک نیاز دارند. از این روخاک را پلی بین دنیای زنده و غیرزنده می دانند. نکات مهم ،کلیدی و نمونه سوالات درس خاک با ارزش با یخ بستن آب حجم آن بیشتر شده و سبب افزایش عرض و عمق شکاف و در نهایت جداشدن دو قسمت سنگ می شود. این امر عامل اصلی خرد شدن سنگها در بیابان ها است. زیرا اختلاف دمای شب و روز در بیابانها بسیار زیاد است به همین دلیل افزایش و کاهش حجم سنگ بیشتر از سایر نقاط است در نتیجه سنگ خرد می شود آب زمانی که موادی را در خود حل میکند میتواند با کمک این مواد محلول سبب بروز تغییرات شیمیایی در سنگها شود. برای مثال زمانی که آب به داخل زمین نفوذ میکند با حل کردن دی اکسید کربن در خود، خاصیت اسیدی پیدا می کند. این آب اسیدی میتواند سنگهای آهکی را در خود حل کند غار علی صدر این گونه به وجود آمده است. تنفس جانوران خاک زی و ریشه ی گیاهان نیز در این نوع واکنش مؤثر است. این نوع واکنش بیشتر در مورد سنگها و کانیهای آهن دار کاربرد دارد. حل شدن کانی ها در آب مانند تشکیل خاک رس در اثر واکنش برخی از کانی های آذرین با آب عوامل مؤثر در مقدار خاک یک منطقه در آب و هوای گرم و مرطوب به دلیل وجود رطوبت و همچنین گرما سرعت تغییرات شیمیایی زیاد بوده و تشکیل خاک در این مناطق بیشتر است و در نواحی بیابانی و خشک سنگها کم تر به خاک تبدیل می شوند. نوع سنگ های منطقه هر چه سنگهای یک منطقه محکم تر باشند مقدار خاک تشکیل شده کمتر خواهد بود. مدت زمان هرچه طول زمان بیشتر باشد خاک تشکیل شده بیشتر خواهد بود همان گونه که می دانید برای تشکیل خاکی به ضخامت یک سانتی متر زمانی بیش از ۲۰۰ سال لازم است. شیب زمین: هرچه شیب زمین بیشتر باشد با وجود آنکه سنگهای جدید بیشتر در معرض هوازدگی قرار می گیرند. ولی خاک کمتری تشکیل میشود زیرا مواد حاصل از خردشدن سنگها در آن محل باقی نمی ماند تا با ادامه ی هوازدگی تبدیل به خاک شوند. تعداد جانوران منطقه از آنجا که گیاهان و جانوران در تشکیل خاک مؤثرند هرچه پوشش گیاهی و تعداد جانداران خصوصا جانداران خاکزی بیشتر باشد مقدار خاک تشکیل شده بیشتر خواهد بود. آب در بعضی از خاکها بیش تر و در بعضی از خاکها کم تر نفوذ میکند نفوذ پذیری خاکها به فاصله ی بین ذرات آن خاک بستگی دارد. شن ، ریگ ، ماسه، رس خاکهای رسی به دلیل وجود ذرات بسیار ریز و نبود فضاهای خالی زیاد بین ذرات، نفوذپذیری بسیار کمی دارند این نوع خاکها در اثر تماس با آب به هم می خاک های شنی و ماسه ای به دلیل وجود ذرات درشت و فضاهای خالی زیاد بین ذرات، نفوذپذیری بسیار زیادی دارند ولی توانایی نگهداری آب را ندارند و آب هنگام پایین رفتن مواد معدنی خاک را شسته و با خود می برد. خاکهایی که مخلوطی از ،ماسه رس و گیاخاک با نسبت مساوی هستند این خاک بافت اسفنج مانندی دارد یعنی علاوه بر آنکه نفوذپذیری مناسبی دارند قدرت نگهداری آب در آنها خوب است و می توانند آب و مواد غذایی را در خود ذخیره نمایند این مواد همان مواد حاصل از خردشدن سنگها میباشند که خاک را بر اساس آن طبقه بندی می کنند. از مهمترین مواد معدنی خاک رس است. وجود رس برای چسباندن ذرات خاک به هم ضروری است. به علاوه رس مواد محلول مورد نیاز گیاه را به خود جذب کرده و در موقع لزوم در اختیار گیاه قرار میدهد البته هر چه مقدار رس بیشتر باشد. قابلیت نفوذ خاک نسبت به آب و هوا کمتر میشود. به همین دلیل به خاکهایی که مقدار رس آنها زیاد است، مقداری ماسه اضافه می کنند. مهم ترین ماده ی آلی خاک همان گیاخاک است هر چه مقدار گیاخاک بیشتر باشد رنگ خاک تیره تر خواهد بود. بیشترین گیاخاک در خاکهای باتلاقی حدود ۷۰ و کمترین آن در خاکهای بیابانی کمتر از( ۱%) می باشد. گیاخاک قدرت نگهداری آب در خاک را افزایش داده و تا حدودی نفوذپذیری نسبت به هوا را نیز افزایش می دهد. مهمترین عاملی است که در خاک وجود دارد مقدار آب رابطه ی عکس با هوا دارد. هرچه مقدار آب در خاک بیشتر شود، مقدار هوای بین ذرات خاک کمتر خواهد شد. وجود هوا برای تنفس ریشه ی گیاهان لازم است. فرسایش خاک یعنی ضعیف شدن خاک یا از بین رفتن (خاک در اثر عوامل مختلف ) ٫۱عوامل طبیعی مانند وزش باد باران آبهای جاری مهمترین عامل ریزش کوه و .. ٫۲چرای بی رویه دام ها و از بین بردن پوشش گیاهی در اثر قطع درختان و نابودی جنگل ها و یا کمی بارندگی ٫۳روش نامناسب کشاورزی مانند شخم نامناسب یا استفاده ی زیاد از زمین آبیاری نامناسب و ... ٫۴فعالیت های شهرسازی جاده سازی ساخت فرودگاه و . و... مهمترین هدف آیش افزایش میزان ذخیره ی رطوبت است. در تعریف زراعی، نکاشت گذاشتن زمین به مدت معینی را آیش می گویند ؛ ولی در دیمکاری جلوگیری از رشد هر گیاهی را در فصل آیش ، آیش می گویند . بطور کلی: در کشاورزی به کشت نکردن زمین در طول یک فصل زراعی آیش .میگویند یعنی به زمین استراحت می دهند تا مواد و املاحی را که در طول فصول زراعی قبل از دست داده است را دوباره به دست بیاورد در این زمان مواد مورد نیاز یعنی آب و مواد غذایی را به زمین میرسانند تا تقویت شده و برای کشت بعدی آماده شود. آیش باعث میشود که در طول زمان زمینهای کشاورزی قوت و توانایی خود را در تولید محصولات با کیفیت و قوی از دست ندهند. چون زمینی که توانایی ندارد ، املاح و مواد غذایی ندارد و نمیتواند یک محصول خوب و با کیفیت رو پرورش دهد. بنابراین آیش باعث ثبات قوت وتوانایی زمین و از بین نرفتن زمینهای کشاورزی در طول زمان می شود. به منظور تقویت خاک و جلوگیری از ضعیف شدن آن می توان : ٫۱از کودهای شیمیایی و آلی استفاده کرد. ٫۲از آیش بندی استفاده می کنند. ٫۳در آن گیاهانی نظیر ،نخود لوبیا باقلا یونجه شبدر و ... میکارند چون این گیاهان با ریشه های خود نیتروژن موجود در هوا را جذب کرده و در خاک ذخیره می کنند. گیاخاک یا گیاه خاک بخش آلی خاک است. گیاخاک باقیمانده گیاهان و اجساد جانوران پس از مرگ آنها است. به طوری نیست که دیگر نتوان نوع گیاه و جانور را تشخیص داد. گیاخاک سبب تیره رنگی خاک میشود علاوه بر این گیاخاک سبب ورود آب و هوا به خاک میشود و برخی از مواد مورد نیاز گیاهان را به آنها میرساند. روخاک معمولاً گیاخاک بیشتری نسبت به زیرخاک دارد. همچنین گیاخاک در خاکهای کشتزارها باغها و باغچه ها زیاد و در خاکهای بیابانی بسیار کم است. گیاخاک، آب خاک و فضای خالی بین ذرات خاک را افزایش میدهد که برای رشد گیاهان بسیار مفید است. ویدیوی کودکم اسباب بازی هایش را به کسی نمی دهد با کودکی که اسباب بازی هایش را به اشتراک نمیگدارد چگونه برخورد کنیم؟ ***جهت مشاهده ویدئو با کیفیت دلخواه روی قسمت تنظیمات سمت راست کادر فیلم کلیک کنید
جزوه نکات علوم تیزهوشان
عوامل فیزیکی مؤثر در خرد شدن سنگها
٫۱یخ بستن آب در شکاف سنگها( مهمترین عامل)
۲/انبساط و انقباض ناشی از گرما و سرما
٫۳نفوذ ریشه ی گیاهان در سنگها
٫۴فعالیت جانوران حفار مانند موش صحرایی مورچه موریانه و ...
٫۵کم شدن فشار روی سنگها در اثر خردشدن و فرسایش سنگ های رویی
عوامل شیمیایی مؤثر در خردشدن سنگ ها
٫۱«آب »
٫۲«ترکیب شدن با اکسیژن »
٫۳«آب و هوا »
قابلیت نفوذ پذیری و جذب آب در انواع خاک
٫۱خاک رسی
٫۲خاک شنی
٫۳خاک هوموسی
اجزای اصلی تشکیل دهنده ی خاک
٫۱مواد معدنی
٫۲مواد آلی
٫۳آب
٫۴هوا
فرسایش خاک
مهمترین عوامل فرسایش دهنده ی خاک
بهترین روش شخم زدن در زمینهایی با شیب نسبتا تند شخم زدن عمود بر جهت شیب است.
آیش
تقویت خاک
گیاخاک
.jpg)
